صنعت فولاد، به عنوان یکی از صنایع پایه و کلیدی در هر اقتصاد، به شدت تحت تاثیر نوسانات نرخ ارز قرار دارد. در ایران، این تاثیرگذاری به دلایل متعددی، از جمله وابستگی به واردات مواد اولیه و تجهیزات، کنترل‌های دولتی بر قیمت‌ها و نوسانات اقتصادی، به مراتب پیچیده‌تر شده است.
تاثیر مستقیم نوسانات ارزی
افزایش هزینه‌های تولید
عمده مواد اولیه مورد نیاز صنعت فولاد، مانند سنگ آهن، کنسانتره و تجهیزات، به دلار خریداری می‌شود. افزایش نرخ ارز، به طور مستقیم هزینه‌های تولید را بالا برده و تولیدکنندگان را با چالش تامین مالی مواجه می‌کند.
کاهش عرضه و افزایش قیمت
با افزایش هزینه‌های تولید، تولیدکنندگان برای حفظ حاشیه سود خود، ناگزیر به افزایش قیمت محصولات نهایی هستند. از سوی دیگر، کنترل‌های دولتی بر قیمت‌ها و نگرانی از آینده نامشخص بازار، باعث کاهش عرضه محصولات فولادی می‌شود. این دو عامل در کنار هم، به افزایش قیمت‌ها و ایجاد کمبود در بازار منجر می‌شود.
تغییر الگوی تقاضا
نوسانات ارزی و افزایش قیمت‌ها، باعث تغییر الگوی تقاضا در بازار می‌شود. خریداران برای حفظ ارزش دارایی‌های خود، به سمت خرید کالاهای فیزیکی مانند محصولات فولادی سوق پیدا می‌کنند. این افزایش تقاضا، به نوبه خود، بر قیمت‌ها اثرگذار بوده و باعث تشدید نوسانات می‌شود.
کاهش صادرات
افزایش هزینه‌های تولید و نوسانات نرخ ارز، باعث کاهش رقابت‌پذیری محصولات فولادی ایران در بازارهای جهانی می‌شود. در نتیجه، صادرات فولاد کاهش یافته و درآمدهای ارزی کشور نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
تاثیر غیرمستقیم نوسانات ارزی
کاهش قدرت خرید و رکود اقتصادی
افزایش نرخ ارز و تورم ناشی از آن، باعث کاهش قدرت خرید مردم و در نتیجه، کاهش تقاضا برای محصولات فولادی در بخش‌هایی مانند ساختمان‌سازی می‌شود. این امر، به ایجاد رکود در صنعت فولاد و سایر صنایع وابسته منجر می‌شود.
افزایش هزینه‌های مالی
نوسانات ارزی و افزایش نرخ بهره، هزینه‌های مالی شرکت‌های فولادسازی را افزایش داده و توانایی آن‌ها را برای سرمایه‌گذاری و توسعه محدود می‌کند.